Baax
ki waalik ti kayo'ob
Dzitbalché
Le
analte aayo'ob Dzitbalché tukulte jach malo'
bey jach sutalil ma' kaotanil ichil máako' ob. Le aanalte ku
yáankóon kaambesaj utiáal k'ajooltik tuux kutaalik k'aaba aanalte
tumen yan jejelas káanbalil tulaakal báax ku matik máak yetel ba'ax
yojel maak ichil kaajalo'ob le t'aano ku mentiko'ob ch'
ja'an jejelas biix u yojeltikob yetel u yáako'ob yetel biix
analtio'ob jach malo' lemejen palalo'ob u kaotiko'ob
le aanalte jejelas káajalo'ob leluch ben ch' ija'an jach
yanynaato'ob tuux kutalik k'aaba kaajalo'ob ku muchkava'ob
utiáal tsikbal, t'aan utukulil utiáal ma u saata.
Comentario de los cantares de Dzitbalché
El libro de los cantares de Dzitbalché me pareció bastante
interesante y es una pena que poca gente lo conozca, es una historia que no
muchos conocen y esto nos ayuda a nosotros como maestros a conocer de donde
proviene este nombre.
En el libro se observó los diferentes sacrificios que se hacían en
este poblado y es relatado por diferentes ancianos de diferente manera y como a
ellos se los han contado.
Es importante que los niños conozcan de estas historias de las diferentes
comunidades.
Los ancianos son una parte importante ya que ellos tienen más
experiencia y conocimientos sobre como surgió cada poblado y de donde proviene
su nombre.
En algunos pueblos se observa que los ancianos aún se reúnen para
platicar o compartir sus ideas y que se deben conservar para que no se pierda.
Kaanbesaj: Agustín Cámara Castillo