WAXAK P’EEL XOK: LE BALTS’MIL.( 13 TI’ JUNIO TI’ 2015)

WAXAK  P’EEL  XOK: LE  BALTS’MIL.( 13 TI’ JUNIO TI’ 2015)

Le  balts’milo’ ku  beelankil  líik’bal  uchi’  ti´ uchben  máako’ob  utia’al  u  kaxtix  u  ye’siko’ob  u   tukulo’ob,  wua  bix  u  u’uykuba  máak,  wua  utia’al  u  betik u  kíimak  ta yóol  mák,  je’  bix  le  ok’oto’b,  ka’ayo’ob,  kikil  t’aano’ob,  wua  le  bax  suka’an  u  betik le  máako’ob  ichil   le káajo’.
   Le balts’milo’ ku  belanki’ to’on  ajka’ansaj  utia’aal  u  máalo’ob  t’aan  le  mejen  paalalo’ob, tumen  ku  betik  u  yáata  bix  ku  nu  yési  ba’ax  yoje,  wua  bax  ku  tukultik  mejen  paalal  ichil  u  báaxalo’ob  yéetel  ku  béetik  u  biscuba  máaloób  ichil  leti’ob.
Yéetel  le  ballts’milo’ob  ku  ts’aik  u  kuxtal  u jejelas  máako’ob  wua balche’ob, tu’ux  mejen  páalal u ka’óol  wua  ba’ax,  lela’  je’u  pajtal  u  yúuchul  je’  túuxake  ma’  chen  ti’  k’íiwick, wua  ti’  jump’éel  nojoch  kuchile’,  to’on  ilik  bix  u  báaxalo’ob paalalo’ob  je’  bix  u  k’aat  u sutkuba’ob   xka’ansaj  ,wua  ajka’ansaj, wua  u  k’aat  u  sutkuba’ob na’ob  ichil  u  lak’  báaxalo’ob,  tulaka  lela’  ku  ts’aik  to’on  u  pajtal  ka’otik  ba’ax je’u  sen pajtal u  betik  le mejen  soknalilo’ob y’eetel  bix  u  betiko’ob;  letene’  jach  k’aabet   ts’aik  u  belal  utia’al  u  betiko’ob  le  jejelas  balts’milo’ob  ichil  meyaj  tu  najil  xook y’eetel  mejen  páalal  bey  xan  yéetel tata  tsilo’ob  tu  káapelil t’aan ,  ti  kastlan  yéetel  maya  t’aan.

Xka’ansaj: Norma Lucely  Pech Simá

OCTAVA  SESIÓN:   LA DRAMATIZACIÓN ( 13  DE JUNIO  DE 2015)

La  dramatización  ha sido utilizado desde hace mucho  tiempo por nuestros antepasados buscando  dar a conocer sus pensamientos, sentimientos o para divertir  a  las personas,  como los bailes, canciones, poesías  o las prácticas culturales del  pueblo.
Los maestros  utilizamos la dramatización para  favorecer el lenguaje del niño porque amplía  las formas de dar a conocer lo que sabe,  o  lo que piensan los niños en los juegos y  hace que se relacionen bien.
Con  la dramatización se le da vida a  diversos personajes o  animales que los niños conocen o saben de algún tema, esto  se puede  llevar  acabo donde sea, es decir  puede ser  espontáneo  no tiene que ser  en  el parque  o en un lugar grande,  lo  hemos visto  muy seguido  en sus juegos cuando  hacen el  papel de maestra  o maestro  o cuando juegan  a ser mamá o papá;  por  ello debemos  seguir propiciando  la  dramatización en  nuestros  alumnos   en  la escuela con niños  y involucrando a padres de familia , esto  en  ambas  lenguas , el español  y la  maya.

Profesora: Norma  Lucely  Pech Simá.

le  balts´milo´ob  ku  yiila´  tu  lakal  túux,  te  ichil   u  tanaj  ki´chkelem  yum  jach  ku  beeta  u ti´al  u  yeesaj  ti  mejen  palal,  yoolal  u  kanko´ob  u t´aanil  yéetel  u k´ayil.  
Guadalupe Tut.

                                                              TS'0KS   TSIKBAL.

Je' bix  tan ilik  le balts'amo'  ku  beta'al  tu  jejelas kuchilo'ob  je' bix  tu  k'íiwik jump'éel  kaj,  tu  tanaj  kichkelem  yum, tu  woctoch  le  mejen  paalalo'ob,  tu'ux  ku  báaxalo'ob  bey  tu  najil  xook  ichil  u  láak,  yan  k'íine  ku  k'aabejta  u  jejelas  nok'oob  wua  núukulo'ob  utia'al  u  beta'al  le  balts'amo'  bey  xan  je´'  u  pajtal  u  beta'al  chen  beyo'  yéetel  u  jejelas  xoot' u  winkili  máak, Le balts'amo'  uchben  u  beta'al  men  masewual  máako'ob bey   xan  bejla'e  ku  beta'al,  to'on  ajka'ansaj  k'aabet betik   ichil meyaj yéetel le  mejen  paalalo'ob tumen  ku  yantiko'ob  u  máalobkinsik  u t'aano'ob.

X-ka'ansaj.-Norma Lucely Pech  Simá


This entry was posted by GRUPO 1. Bookmark the permalink.